Ortodontik Tedavi Sonrası Dişlerin Arkasına Takılan Tel Ne İşe Yarıyor?

Ortodontik Tedavi Sonrası

Aktif ortodontik tedavi sonrası elde edilen ideal sonuçların korunabilmesi için tedavi sonrasında yapılması gereken işlemlerin tamamına pekiştirme tedavisi denir. Adı üzerinde olduğu gibi bu da bir çeşit tedavidir ve en az aktif tedavi periyodu kadar önemlidir. Pekiştirme tedavilerine verilen önem yapılan ortodontik tedavinin ömrünü uzatmaktadır. Uzun ömürlü ve sağlıklı ortodontik dişler için ortodontik tedavi sonrası işlemler diş hekimleri tarafından belirtilen kurallara göre yapılmalıdır.

Ortodontik Tedavi Nedir?

Ortodonti tedavisi, diş yapısında doğuştan ya da sonradan oluşan düzensizliği gidermek için uzman hekimler tarafından uygulanan tedavi yöntemleridir. Ağız yapınıza uygun ortodontik tedaviler diş hekimleri tarafından yapılan muayeneler sonucu belirlenmektedir. Ortodontik tedavi nedir sorusunun en basit ve uygun cevabı diş çapraşıklığı düzeltme tedavisi söylenebilir. Ortodonti tedavi sonrası meydana gelebilecek durumlar hekimiz tarafından sizlere ayrıntılı olarak bildirilmektedir.

Bu sebeple ortodontik tedavinin tamamını aktif ve pasif olmak üzere 2 döneme ayırmak en doğrusudur. Aktif dönemde ağız içindeki diş telleri (braketler) vasıtasıyla uygulanan kuvvetlerle dişler istenilen yerlere doğru hareket ettirilir. İstenilen sonuçlar elde edildikten sonra var olan durumu korumak için çeşitli önlemler alınmalıdır. Bu aşamada diş telleri çıkarılır ve dişler temizlenir. Ancak dişler başıboş bırakılmamalıdır. Herhangi bir kuvvet uygulamadan elde edilen durumu dişler yerlerine tam olarak adapte olana kadar korumak amaçlı yapılacak işlemlerin tamamı ortodontik tedavi sonrası protokolü içerisindedir.

Ortodontik Tedavisi Sonrası Retainer Yöntemleri

Ortodonti tedavisi sonrası retainer yöntemleri yani pekiştirme tedavisinde (retainer) 2 temel yöntemden bahsetmek mümkündür. Birincisi sabit pekiştirme diğeri hareketli pekiştirme yöntemidir. Hareketli pekiştirmede hastanın isteğiyle takılıp çıkarılabilen apareyler (diş kalıpları) kullanılır. Hasta pekiştirmede aktif rol oynamaya devam eder. Sabit pekiştirmedeyse dişlerin görünmeyen arka yüzeylerine yapıştırılan çıkarılması ancak hekim tarafından yapılabilecek sabit özel teller söz konusudur, pekiştirmede hastanın rolü kalmamıştır.

Hareketli ya da sabit pekiştirme tercihinde belirleyici en önemli nokta başlangıç problemidir. Örneğin; yalnızca diş sıralama bozukluğu olan ve tedavisi herhangi bir diş çekimi yapılmadan sonlandırılmış bir vakada yalnızca sabit pekiştirme yeterli olurken, sıralama bozukluğu yanında kapanış bozukluğu da olan veya tedavi başında diş aralıkları olan hastalarda veya çekim yapılmış hastalarda, hareketli pekiştirme daha doğru bir tercih olabilir. Sabit veya hareketli pekiştirme aygıtları tek başlarına kullanılabildiği gibi ikisi beraber de kullanılabilir. Bu konuda herhangi bir engel yoktur. Ağız yapınıza göre hekiminiz en doğru kararı vermeye çalışır. Ortodontik tedavi sonrası pekiştirme tedaviniz için en doğru yöntemi yine hekiminiz belirleyecektir.

Ortodontik tedavi sonrası pekiştirme yapılmaması kaçınılmaz olarak nüksle sonuçlanacaktır. Dişler istenmeyen hareketler yapacaktır. Ortodontik tedavi sonrası dişlerin arkasına takılan teller pekiştirme tedavisi için dişlerin eski konumuna dönmesini engellemektedir. Dişler eski konumuna dönmek isterler çünkü bozuk da olsa bu yapıya uyum sağlamış bir fonksiyon vardır. Yani genel anlamıyla adaptasyon mekanizması çalışmış ve bozuk durum ağız, çene yüz sisteminin doğrusu, normali olmuştur. Bundan dolayı kısa sürede düzeltilmiş (1-1,5 sene) bir morfolojik yapı içerisinde fonksiyonel adaptasyonun normal değerler içerisinde gerçekleşmesi zaman alacaktır. Bununla beraber çene kemiği içerisinde diş kökleri etrafındaki hareket sırasında gerçekleşmiş olan yapım ve yıkım faaliyetlerinin de kendi içinde dengelenmesi için yani kemikleşmenin tamamlanması için de zaman gerekmektedir.

Ortodontik tedavide en önemli unsur yapılan işlem ne olursa olsun uygulanan ortodontik tedavinin kalıcılığını sağlamaktır. Eğer gerekli önemler alınmaz ise kısa süre de dişler belli oranlarda eski hallerine geri dönebilecektir. Kullanılan teknikten bağımsız olarak ve diş çekimi yapılmış ya da yapılmamışsa geri dönüş yani ortodontik tedavi sonrası tedavinin bozulması her zaman olabilecektir. Bu nedenle bitirme ve pekiştirme, ortodontik tedavinin iki devamlı fazıdır. Sabit ortodondik tedavi ile (üst çene veya alt çene dişlerin arkasına takılan teller) aktif ortodontik tedavi tamamlanmadan önce bazı pekiştirme prosedürleri başlar.

Teller çıkarılmadan önce ortodonti uzmanı tedavinin bozulmaması için gerekli önlemleri almalıdır. Bu yüzden diş teknisyenleri diş pozisyonunda gelecek ayarlamaların gerekli olup olmadığını belirlemek için kapanışı tamamıyla değerlendirmelidir. Bu değerlendirme hasta başında olabileceği gibi debond değerlendirme modelleri setiyle de daha iyi yapılabilir. İlave olarak, aparey çıkarılmadan önce kök yapısının incelenmesi için genellikle bitirme ark teli yerleştirildikten sonra panoramik radyograf önerilir. Ortodontik tedavi sonrası düzelen dişlerimiz eski durumuna dönmek için çaba harcarlar. Bu geri dönüşü durdurmak için dişlerin arkasına ”retainer” adı verilen tel takılır. Bu tel ilk zamanlarda sizi rahatsız etse de zamanla alışacaksınız ve varlığını unutacaksınız. Bu tel sizinle birlikte kendiliğinden çıkmadığı sürece kalmaya devam edecektir. Çıkma durumunda vakit kaybetmeden diş hekiminize başvurmalısınız. Tekrardan yapılması gerekmektedir.