Ağız Yaraları ve Ağızda Çıkan Aft Yaraları İçin Ne Yapabiliriz?

Ağız Yaraları ve Ağızda Çıkan Aft Yaraları İçin Ne Yapabiliriz?

Ağız mukozasının herhangi bir yerde değişik boyutlarda ve görünümde olabilen ağız içinde oluşan yaralara aft denir. Genelde yanak kısımları ve alt dudağın iç kısımlarında oluşur. Beyaz ya da sarımsı oval şekillerde belirebilen ağızda çıkan aft yaraları için ne yapabiliriz?

Yarattığı hassasiyet ve acı ile yeme, içme faaliyetleri neredeyse imkansız hale gelebilir. Sıklıkla görülebilen ağız aftları genetik, mikrobiyolojik, hematolojik sebeplerden dolayı ortaya çıkabilir.

Ağız Yarası Nedir?

Ağız yarası dudak, dil, damak ve diş etlerinde gelişen mukozal hasarlardır. Sıcak madde tüketimi ya da yanlışlıkla ısırma sonrasında kendiliğinden geçen basit hasarlar olabileceği gibi uçuk şeklinde virüslere bağlı olarak ortaya çıkan ağrılı yaralar görülebilir.

Ağız içinde en sık görülen lezyonlardan bir tanesi aft ya da aftöz ülser olarak tanımlanan patolojilerdir. Üzeri genellikle beyaz, iltihaplı görünümlü ve oldukça ağrılı yaralardır. Özellikle gribal enfeksiyonlar sırasında sıklıkla ortaya çıkan aftlar genellikle birkaç gün içerisinde kendiliğinden iyileşir.

Ağız Yarası Belirtileri

Zaman zaman ağız içerisinde çeşitli faktörlere bağlı olarak ağız yaraları çıkabilir. Ağız yarasının en bilinen nedeni ateşli hastalıklardır. Yüksek derecelerde ateşli hastalığın geçirilmesinden sonra ağız yarası beklenen bir sonuçtur. Ağız yarası belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Ağız içinde bölgede daha kızarık ya da beyaz görünümdeki yaralar.

• Lezyonda iltihaplanma

• Yara bölgesinde şişkinlik, ağrı veya hassasiyet

• Lezyona bağlı ağrı ve batma hissi nedeniyle konuşma ve çiğnemede güçlük

• Diş fırçalama sırasında ağrı

• Ağrı nedeniyle iştah azalması

• Boğaz ağrısı

• Ateş

Ağız Yarası Tedavisi

Ağız yarası birçok nedene bağlı olarak görülebilir. Peki ağızda çıkan aft yaraları için ne yapabiliriz? Ağız yaraları genelde doğal yöntemlerle gargara yapılarak bir iki gün içinde iyileşen yaralardır. Geleneksel yöntemler kullandığınız halde geçmeyen ağız yarası var ise antibiyotik ya da antiviral ilaçlardan yararlanılmalıdır. Antibiyotik kullanılması için mutlaka diş hekiminize danışmalısınız. Dudakta oluşan uçukların tedavisinde de antiviral içeren kremler etkili olabilir.

Ağız içi aft yaraları için kullanabileceğiniz doğal yöntemler;

Karbonat

Ağızda ortaya çıkan lezyonlar için karbonat sıklıkla kullanılır. Karbonatın iltihapları azaltmaktaki etkisi ile hem yara iyileşir hem de ağrı diner. Bir çay kaşığı karbonat ile bir miktar ılık su karıştırılarak macunsu kıvamda karışım hazırlanır. Macun yaranın üzerine sürülerek bir süre lezyon üzerinde bekletilmelidir. Daha sonra bu karışım temiz ılık suyla durulanmalıdır.

Tuz

Tuzlu su ile gargara ağız yaralarının tedavisinde fayda sağlayabilir. Tuz aynı zamanda aft ağrısını da hafifletir. Yarım bardak ılık suda bir çay kaşığı normal ev tuzu eritilir ve bu suyla günde birkaç kere hatta birkaç saatte bir bu suyla, yutmadan 15-30 saniye gargara yapılabilir.

Karanfil yağı 

Karanfil yağının ağrı dindirici özelliği bulunmaktadır. Çok ağrılı olabilen ağız içi aft benzeri lezyonlarda ağrıyı hafifletmekte kullanılabilir. Yaranın üzerine bir iki damla karanfil yağı damlatmanız ağız yarası ağrınızı hafifletecektir.

Aloevera

Aloevera bitkisinin jeli doğrudan aftın üzerine uygulanarak ağrıyı azaltmakta ve iyileşme sürecini hızlandırmakta kullanılabilir. Aloevera suyu da aynı etkiyi gösterir. Ayrıca çatlamış dudaklar ve uçuk gibi diğer ağız lezyonlarında da faydalı olduğu izlenmiştir.

Hindistan cevizi yağı

Hindistan cevizi yağı doğal bir anti-mikrobiyal maddedir. Susam yağı veya diğer yenilebilir yağlarla karıştırılarak kullanılacak hindistan cevizi yağı gargarası ağız yaralarının tedavisinde çok eski zamanlardan beri kullanılan bir uygulamadır.

Ada Çayı

Bilinen en eski mikrop öldürücü bitkilerden olan ada çayı, ağız yaralarının tedavisinde de kullanılabilir. Kolaylıkla her yerde bulunabilen yaprak şeklindeki ada çayı, sıcak suda demledikten sonra gerek gargara yaparak, gerekse de ağız içinde bir miktar tutup içerek kullanılabilir. Ada çayı gargarası ağız içi hijyeni sağlayarak hem iltihaplanmayı azaltır hem de ağrı sağaltımında faydalı olur.

Bahsedilen doğal yöntemlerle geçmeyen ya da sık sık tekrarlayan ağız yarası daha ciddi hastalıkların habercisi olabilir. Bu durumda diş hekiminizden randevu alıp muayene olmalısınız.

Geçmeyen Ağız Yarası

Ağız içinde çıkan aft ya da yaralar genelde bir iki gün içerisinde kendiliğinden geçmektedir. Bazı durumlarda 5-6 güne kadar uzayabilen yaralar olabilir. Ağız yaranız bu süre zarfında geçmezse veya sık sık tekrar ederse başka sebepler aranmalıdır ve hekime başvurulmalıdır.

Beslenme yetersizliği başta C vitamini olmakla beraber diğer vitamin eksikliğinden kaynaklanabilir. Bu nedenle C vitamini alımı düzenli olarak takviye edilmelidir. Ağız yarası her insan da meydana gelebilecek bir rahatsızlıktır. Ağız yarası oluştuğu zaman yara durumu büyüyüp küçülmediği ya da ağrı derecesi kontrol edilmeli ve erkenden müdahale etmelisiniz.

Not: Aftlar genel olarak vücut savunmasının zayıf düştüğü zaman ortaya çıkarlar. Tedavi olarak kenecort, aftojel vb ilaçları doktorunuza danışarak kullanabilirsiniz.